Köklü bir tarihe sahip olan İran’ın başkenti Tahran, yüzyıllar önce küçük bir yerleşim olarak kurulmuş olsa da bugün İran’ın en önemli şehri konumunda bulunuyor. Ülkenin ekonomi, kültür ve sanayi...

MAKİNE İMALAT SEKTÖRLERİ, DURAĞAN GEÇEN YAZ AYLARININ ARDINDAN YİNE YOĞUN BİR FUAR DÖNEMİNE GİRECEK. 6-9 EKİM TARİHLERİ ARASINDA TAHRAN SANAYİ FUARI İÇİN TAHRAN’A GİDECEK OLAN TÜRKİYE’NİN MAKİNECİLERİ, 7-11 KASIM TARİHLERİNDE İSE BOLOGNA’DA DÜZENLENECEK EIMA FUARI İÇİN İTALYA’DA OLACAK. BU İKİ ŞEHRİN TARİHSEL DOKUSU, ETNİK TADLARI VE ALIŞVERİŞ DURAKLARINI, MAKİNE SEKTÖR TEMSİLCİLERİ İÇİN ARAŞTIRDIK.

Köklü bir tarihe sahip olan İran’ın başkenti Tahran, yüzyıllar önce küçük bir yerleşim olarak kurulmuş olsa da bugün İran’ın en önemli şehri konumunda bulunuyor. Ülkenin ekonomi, kültür ve sanayi merkezi olan şehir aynı zamanda 15 milyonun üzerindeki nüfusuyla en kalabalık şehirlerinden biridir. Tahran’ın kısa sürede büyümesi ve gelişmesinde İran’ın petrol kaynaklarının da oldukça büyük bir payı bulunuyor. İran’da bulunan petrol kuyularının keşfedilmesiyle ülke ekonomisi hızla büyürken, Tahran da ülkenin en zengin şehirlerinden biri haline geldi. Çevresinde nehir, göl, deniz gibi bir su kaynağı bulunmadığı için ciddi çevre sorunlarıyla boğuşan Tahran, aynı zamanda kuzey kesimindeki gösterişli modern semtleri ile güneydeki eski kent ve çarşısıyla tam bir karşıtlık sunuyor. İtalyanlar tarafından “Bilge- La Dotta”, “Şişman - La Grassa” ve “Kızıl - La Rossa” olarak adlandırılan Bologna 2000 yılında Avrupa Kültür Başkenti de seçilmişti. Bilge unvanını Avrupa’nın ilk üniversitesi olan Bologna Üniversitesi’ne; şişman unvanını lezzetli yemeklerine ve kızıl unvanını ise şehrin kırmızı tuğlalı mimarisine borçlu olan Bologna, ilk yerleşimlerin gerçekleştiği MÖ 1000’li yıllardan beri Avrupa’nın önemli şehirlerinden biri olmuş. Halen İtalya’nın en zengin ve yaşamaya en uygun şehirlerinden biri olarak gösterilen Bologna, otomotiv, tekstil, ayakkabı, kimyevi maddeler sanayilerinde de oldukça gelişmiş bir şehir. Bu yüzden 2’nci Dünya Savaşı’nda yoğun bir yıkıma sahne olan şehirdeki Orta Çağ dönemi eserleri savaş sonrası yapılan restorasyonlarla başarıyla ayağa kaldırılmış. Gezilecek pek çok tarihi yerin yanı sıra bir İtalyan şehri olarak harika bir mutfağa da sahip olan Bologna’da lezzetsiz bir yemek yemenin imkânsız olduğu söyleniyor.

NEREDE GEZİLİR?

ULUSAL MÜCEVHER MÜZESİ

Müze, Ferdovsi Caddesi’nde Bank Melli’nin arkasında ve Almanya Büyükelçiliği’nin karşısında yer alıyor. Buradaki mücevherlerin çoğunun tarihi yüzlerce yıl öncesine dayanıyor ve müzede toplam 35 koleksiyon sergileniyor. Bunlardan en değerlisi, tartışmasız, Nadir Şah döneminden kalan Derya-i Nur Elması. Aynı dönemden kalan Kuh-i Nur Elması ise zaman içinde İngiltere Kraliyet Ailesi’nin eline geçmiş ve bugün İngiltere’de Londra’da bulunuyor. Derya-i Nur Elması dünyanın en büyük pembe renkli elması ve bugünkü haliyle yaklaşık 1000 yaşında olduğu hesaplanan 182 karat ağırlığındaki bu elmasın çerçevesinde 457 adet pırlanta ve dört adet yakut bulunuyor. Müzenin önemli eserlerinden bir diğeri ise ismi Nadir Şah Tahtı olmasına rağmen Fetih Ali Şah dönemine ait olduğu düşünülen taht: Tahtın yapımında 12 ayrı panelde toplam 26 bin 733 adet değerli taş kullanılmış. Bu taht, aynı zamanda son Şah Rıza Pehlevi’nin taç giyme töreninde de kullanılmış. Yine müzenin nadide bir başka eseri olan Elmaslı Taç’ta ise toplamda bin 144 karatlık 3 bin 338 adet elmas, 199 karatlık beş zümrüt, 19 karatlık iki safir ve 368 adet inci kullanılmış.

TAHRAN BÜYÜK ÇARŞI (TAHRAN PAZARI)

Gülistan Sarayı’nın hemen yakınlarında bulunan Büyük Çarşı, 200 yıllık bir geçmişe sahip olsa da burada 1000 yıldır pazar kurulduğu söyleniyor. İstanbul’daki Kapalı Çarşı’ya oldukça benzeyen Büyük Çarşı, farklı olarak daha çok turistlere değil de Tahranlılara hitap ediyor. Dolayısıyla Büyük Çarşı’da otantik ürünlerden daha fazla ev tekstili, mutfak malzemeleri gibi ürünlerle; tütüncü, ayakkabıcı, terzi, çuhacı, kalaycı, bıçakçı ve marangoz dükkânlarıyla karşılaşabilirsiniz. Diğer yandan, tam da bu nedenle, Tahranlıların günlük alışverişleri için yoğun olarak burayı tercih etmemeleri nedeniyle Büyük Çarşı her zaman oldukça kalabalık oluyor. Bu nedenle Çarşı’yı gezecekseniz, erken saatleri tercih etmelisiniz.

NIAVARAN SARAY KOMPLEKSİ

Tecriş’in doğusunda, Elbruz Dağı eteklerindeki beş hektarlık alanda harika manzaralı bahçeler, Kaçar ve Pehlevi dönemlerinden kalma beş ayrı saray/müze binası bulunuyor. Özellikle Şah’ın özel ofisi ve konut binaları gerçekten görülmeye değer. Bölge, İran için hassas bir bölge olduğu için fotoğraf çekimlerine oldukça sınırlı izin veriliyor. Niavaran Saray Kompleksi içerisinde görülebilecek yapılar arasında Nasıreddin Şah döneminde Harem olarak tasarlanan ve son Şah Rıza Pehlevi’nin özel ofisi olarak kullandığı Saheb Qaranie Köşkü; Kraliçe Farah Diba’nın modern ve klasik eserlerden oluşan özel koleksiyonuna ev sahipliği yapan Jahan-Nama Müzesi; Şah Rıza Pehlevi’nin çocukluğunu geçirdiği ve Kaçar döneminde inşa edilen Ahmet Şah Kaçar Köşkü ile Şah Pehlevi ve ailesinin evi olarak inşa edilen Niavaran Köşkü yer alıyor.

ALIŞVERİŞ

Alışveriş merkezleri ve süper marketlerin yerini açık ve kapalı çarşılar ile bakkalların aldığı İran’da ünlü çarşı ve pazarlar bulunuyor. Dünyanın en büyük çarşılarından biri olan Tahran Büyük Çarşı’yı ziyaret edebilir ve şehrin bu kalabalık noktasından hediyelik eşyalar alabilirsiniz. Geleneksel ürünlerin yanında aradığınız çoğu şeyi bulabileceğiniz bu çarşı İstanbul’daki Kapalı Çarşısı’ya benzetiliyor. Çarşının yer aldığı bölge ekonomik açıdan önemli bir yer olup perakende sektörüne ait birçok dükkân, bakkal ve saatçi ile mücevherciler burada bulunuyor. Şehirden alınabilecek eşyalar ise cam, seramik, ipek, antika ve el işi ürünler, Fars kilim ile halıları, minyatürler, gümüş-altın mücevherler, el sanatına ait eserler ve daha niceleridir.

NEREDE KALINIR?

Tahran’da butik otellerden beş yıldızlı otellere kadar çok sayıda alternatif bulunabilir. Ancak lüks otellerdeki konaklama fiyatlarının da oldukça yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Bölgede otel haricinde pansiyon ve birkaç hostel de bulabilirsiniz. Diğer yandan, konaklama tercihinizi seyahatinizden önce yapmanız da yararınıza olabilir. Şehirde konaklamak için en uygun bölgeler ise Bazar Bozorg ve Ferdowsi Meydanı olarak biliniyor. Burada güzel manzaraları olan ve şehir merkezine rahatça ulaşabileceğiniz tesislerden birini tercih edebilirsiniz.

ŞEHİR İÇİ ULAŞIM

Tahran şehir içi ulaşımda gelişmiş ve alternatifi fazla bir şehir fakat toplu taşıma araçlarını kullanırken dikkat etmeniz gereken belli başlı noktalar var. Bunlara uyduğunuz takdirde sorunsuz bir şekilde otobüs ve metro ile ulaşım imkânı sağlayabilirsiniz. Ayrıca şehirde taksi ve motosiklet taksiler de kullanabilirsiniz.

DAMAK TADI

İran ve Fars mutfağına ait hoş lezzetler deneyebileceğiniz bir şehir Tahran. Burada geleneksel mutfak kültürünü yansıtan birçok lokanta olduğu gibi evrensel yemekler pişirilen restoranlar da bulabilirsiniz. Çoğu restoranın menüsünde İran geleneksel tatlarıyla karşılaşmanız çok olası. Yemeklerde pirince, tavuğa, kuzu etine, çorbaya ve turşuya büyük önem verilen şehirde yiyebileceğiniz geleneksel tatlar ise hosseini kebabı, taas kebabı, barg kebabı gibi kebap çeşitleri; tatlı olarak da sholeh zard (aşure), baagh-lava, ranginak ile helva gibi lezzetlerdir.

NEREDE GEZİLİR?

SAN PETRONIO BAZİLİKASI

Gotik tarzdaki bu dev bazilika, 132 metreye varan uzunluğu ve 66 metre genişliğiyle dünyanın en büyük 15’inci bazilikası olarak gösteriliyor. Yapımı 1390 yılında başlasa da halen inşasının tamamlanmadığı bazilika, Bologna tarihinin önemli isimlerinden 5’inci yüzyılda yaşamış Aziz Petronius’a adanmış. Ana girişinde İncil’den sahnelerin işlendiği bazilikanın doğu cephesinde ise 67 metre uzunluğunda dev bir güneş saati mevcut. İnanışa göre, 1656 yılında bu dev güneş saatini tasarlayan Gian Cassini ve Domenico Gugliemi, Julian takviminde anormallikler keşfetmiş ve bu keşif “yıl” kavramının bulunmasına da neden olmuş.

EĞİK KULELER

Bologna’nın bir başka simge eseri Eğik İkiz Kuleler olan Garisenda ve Asinelli’dir. Orta Çağ’da kuleler soylu ailelerin gücünü ve servetini gösterme biçimleriydi ve her soylu ailenin muhakkak kendi gücüne göre bir kulesi olurdu. Dante’nin Cehennemi’nde de anılan kulelerden 50 metre boyundaki Garisenda eğilmeye başladığı için 14’üncü yüzyılda kısaltılırken, Asinelli ise 97,5 metrelik boyuyla İtalya’daki Orta Çağ kulelerinde dördüncü sırada yer alıyor.

BELEDİYE SARAYI

Palazzo Comunale ve Palazzo d’Accursio olarak da bilinen yapı, oldukça eski ve şehir için önemli bir halk sarayıdır. 1336’dan beri varlığını koruyan sarayda 15’inci yüzyıl mimarisinin etkileri görülürken, ana giriş kapısında yer alan ve 1580 yılında yaptırılan 8. Papa Gregori’nin heykeli turistlerin yoğun ilgisini çekiyor. Maggiore Meydanı’nda bulunan yapı, 2008 yılına kadar aktif olarak belediye işleri için kullanılmış ve bu tarihte müzeye dönüştürülmüş. Yapı içerisinde bu nedenle, 13’üncü ve 19’uncu yüzyıllara ait resim, heykel ve özel eşyaların bulunduğu koleksiyonları ve Hz. Meryem ve Hz. İsa’nın tasvir edildiği “Madonna ve Çocuğu” eserlerinden birini de burada görmeniz mümkün.

NEPTÜN ÇEŞMESİ

Bologna’nın simge eserlerinden Neptün Çeşmesi (Fountain of Neptune), günün her saati ziyaretçi akınına uğruyor. 1563 yılında Tommosa Lauret tarafından tasarlanan eser, Maggiore Meydanı’nda yer alıyor. Dönemin Mannerizm mimari tarzına uygun olarak dizayn edilen çeşmenin en dikkat çeken yanını ise üzerinde duran Grek ve Roma asıllı tanrı Neptün’ün heykeli oluşturuyor.

BOLOGNA ÜNİVERSİTESİ

Avrupa’nın ilk ve dünyanın en eski üniversitelerinden biri olan Bologna Üniversitesi, günümüzde Erasmus öğrencileri tarafından sıklıkla tercih ediliyor. 1088 yılında kurulan üniversite, tarihsel çekiciliği kadar akademik üstünlüğüyle de olumlu algısını güçlendiriyor. Geçmişte Dante, Erasmus ve Kopernik gibi ünlü bilim adamlarına öğrenim veren üniversite, şehrin gezilecek yerler listesinde üst sıralarda gösteriliyor.

ALIŞVERİŞ

Bologna’da alışveriş deyince ilk akla gelen Via dell’Independenza Caddesi’dir. Şehir, özellikle ayakkabılar ünlü ve Bologna ayakkabıları en iyi hediyelik eşya olarak gösteriliyor. Şehirde ayrıca, İtalya’ya özgü peynirlerin bulunduğu çok sayıda dükkan da mevcut. Lüks mağazaların yer aldığı Via Farini’de ise dünyaca ünlü markaların ürünlerini bulabilirsiniz. Via Ugo Bassi bölgesindeki butikler ve şehir meydanında kurulan antika ve hediyelik eşya tezgahları da alışveriş için önemli duraklar arasında yer alıyor.

NEREDE KALINIR?

Bologna’daki tarihî yapıları görmek ve şehrin masalsı havasını solumak isteyenler birçok farklı konaklama seçeneği bulabilir. Enfes mimarileriyle göz dolduran meydanlara ve sokaklara sahip tarihi bölgedeki otellerin yanı sıra havaalanı ve tren garına yakın yerler de konaklamak için tercih edilebilir.

ŞEHİR İÇİ ULAŞIM

Bologna’da şehir içi ulaşım otobüslerle sağlanıyor. Bologna büyük bir şehir olmadığı için şehirde bir metro hattı da bulunmuyor. Gitmek istediğiniz noktaya ulaşmak için taksiye binmenize bile gerek olmayabilir. Çünkü Bologna’da bisiklete binmek ulaşım için en iyi seçenek olarak gösteriliyor.

DAMAK TADI

Bologna mutfağı dünya tarafından da tanınan, en çeşitli ve en zengin mutfaklardan birine sahip: İtalya yemek kültüründe ön plana çıkan leziz pizzalar ve makarnalardan zeytinyağlı yemeklere kadar zengin bir mutfak deneyimi sunan Bologna, ünlü Bolonez Sosu’nun da doğduğu yerdir. Dolayısıyla Bolonez Soslu Makarna için dünyadaki en doğru adres Bologna’dır diyebiliriz. Ancak restoranlarda Bolonez Soslu Makarna “ragu” ismiyle servis ediliyor. Tigelle ise şehrin bir diğer popüler yemeğidir. Diğer İtalyan lezzetlerinin yanı sıra dondurmalarıyla da öne çıkan kent Bologna’da Ricotta Peynirli Dondurma da mutlaka denenmesi gereken lezzetlerden biri olarak gösteriliyor.