Türkiye'nin de robottik alanda ilerlemesi ve dünya devleriyle aynı seviyeye gelmesini amaçlayan itü kontrol ve otomasyon kulübü öğrencileri taraşndan düzenlenen itüro '08, onlarca lise ve üniversiteden projelerin yarıştığı başarılı bir ...
Teknolojinin sürekli değiştiği ve geliştiği bir çağda yaşıyoruz. Her gün gazetelerde, televizyonlarda yeni buluşlara tanık oluyor, kimi zaman bilimkurgu filmlerinden çıkmış gibi gözüken cihazlar karşısında hayrete düşüyoruz. Bu hızlı gelişim ve değişim sürecinde, robotlar da sürekli yenilenerek ve işlevselliklerini geliştirerek karşımıza çıkıyorlar. Robot denildiğinde akla ilk gelen ülkeler özellikle Japonya ve Uzakdoğu ülkeleri olsa da aslında teknoloji savaşında geri kalmamak, sanayi altyapılarını modernize etmek ve uzun vadede verimliliği artı rmak için bütün dünyada bu alana ciddi kaynaklar ayrılıyor. Bu gerçeklik üzerinden hareket eden İstanbul Teknik Üniversitesi Kontrol ve Otomasyon Kulübü öğrencileri, Türkiye'de robotiği geliştirme esasından yola çıkarak İTÜ Robot Olimpiyatları’nı (İTÜRO 2008) organize ettiler. Biz de Moment Expo ekibi olarak, ikinci sayımızın teknoloji sayfaları nda, üniversiteli geçlerimizin hayata geçirdikleri ve sanayi üniversite birliğinin yakalanmasını da amaçlayan bu önemli organizasyona yer veriyoruz. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Kontrol ve Otomasyon Kulübü (OTOKON) tarafından düzenlenen İTÜ Robot Olimpiyatları' nın ikincisi olan İTÜRO ’08, 1-3 Mayıs 2008 tarihlerinde İTÜ Ayazağa Yerleşkesi Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde gerçekleşti. Tüm Türkiye’den 2 bine yakın üniversite ve lise öğ- rencisinin yarışmacı veya izleyici olarak iştirak ettiği İTÜRO ’08’de 212 proje, Mini Sumo, Kendini Dengeleyen, Basit Çizgi İzleyen, Gelişmiş Çizgi İzleyen, Süpürge, Silindir Taşıma, Yangın Söndüren ve Serbest olmak üzere 8 kategoride yarıştı. Proje sahibi öğrenciler robotları- nı, Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde kurulan 90 masada sergilediler.
İTÜ ÖĞRENCİLERİ SORUMLULUKLARININ BİLİNCİNDELER
İTÜRO '08 organizasyonunda, yarışmalar dışında, seminerler, söyleşiler, sergi ve belgesel gösterimleri de yer aldı. Alanlarında uzmanlaşmış akademisyenler ve robotik sektöründe çalışan endüstri temsilcileri tarafından verilen seminerlerde katılımcılar yeni alanlar hakkın da bilgilendirildiler. Ayrıca katılımcılara özel çalışmalar da tanıtıldı. Robotiğin kurucusu sayılan, önemli bilim insanı El- Cezeri'nin otomatlarının tanıtıldığı sergi de katılımcıların yoğun ilgisini gördü. Bu anlamıyla İTÜRO üniversite, sanayi ve akademik kadronun bir araya geldiği bir organizasyon olarak dikkat çekti. Türkiye'de robotiği geliştirmenin, bu alana ilgiyi artırmak; ilgilenenlere mevcut eğitimlerin, çalışmaların yeterliliğini sorgulatmak ve kendi projelerini ortaya koyabilme imkânı sağlamak ile mümkün olabileceği düşüncesinden hareket eden, ekibinin tümü ve hedef kitlesi öğ- rencilerden oluşan İTÜRO, uluslararası bir karaktere bürünmek için hazırlıkları- nı hız kesmeden sürdürüyor. Gerek endüstride, gerek akademik dünyada, gerekse öğrenciler arasında gittikçe artan bir ilgi ile takip edilen ve her sene kendisini biraz daha geliştiren İTÜ Robot Olimpiyatları ile İstanbul Teknik Üniversitesi Öğrencileri, sorumluluklarının bilincinde olduklarını gösteriyorlar ve ilgili herkesi bu amaca hizmet etmeye davet ediyorlar. Aylar süren hazırlık aşamasıyla bu büyük öğrenci organizasyonu, görünen yüzünün dışında, onlarca üyeye sahip, tamamı öğrencilerden oluşan büyük bir ekibin özverili çalışması olup, katı lımcılarının yanı sıra kendi ekip üyelerine de kendilerini geliştirme, yeni bakış açıları kazanabilme olanağı sunuyor.
ROBOTİK LİSELERDE DE İLGİ GÖRÜYOR
İTÜRO '08 organizasyonuna pek çok lisenin ilgi göstermesi ve projelerini sunması, göze batan en önemli ve sevindirici gelişmelerin başında geliyor. Hemen tüm kategorilerde projeler sunan liselerimiz iki kategoride de birincilik alarak robotik alanına ilginin liselerde de başladığı nı göstererek ilerisi için umut verdiler. Olimpiyatlarda projelerin sunulduğu kategoriler ve bu kategorilerde dereceye giren projeler ise şöyle sıralanıyor.
MİNİSUMO
Minisumolar, dohyo adı verilen ringden birbirlerini dışarı atmaya çalışan, otonom hareket yeteneğine sahip, elektronik devreler içeren, amaçlanan hareketler için programlanmış robotlar olarak adlandırılıyor. Robotlar, karşılaşma süresince birbirlerini ringin dışına atmaya çalışıyor ve kullandıkları çeşitli algılayı- cılar ile dohyonun çevresindeki beyaz çizgiyi algılayıp, ring dışına çıkmamaya çalışıyorlar. Bu kategoride Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencilerinin Reis adlı projeleri birinciliği alırken, ikinciliği Abant İzzet Baysal Üniversitesi öğrencilerinin Eraser Galina isimli projeleri ile kazandı.
ÇİZGİ İZLEYEN
Bu kategoride robotlar basit ve gelişmiş çizgi izleyen olarak ikiye ayrılıyor. Çizgi izleyen robotlar, önceden belirlenen bir parkuru veya pisti, sensörleri ile algılayarak takip eden iz süren robotlar olarak tanımlanıyor. Parkur, siyah zemin üzerine çizilmiş, işaretlenmiş görünen beyaz bir çizgi olabileceği gibi, gözle görülmeyen, gizlenen bir kablonun yaydığı manyetik bir alan olabiliyor. Çizgi izleyen robotlarda amaç, belirlenen parkurun sensörlerle algılanması, robotun iz sürmesi, çizgi üzerinde kalması ve takip etmesi için devamlı bilgi gönderimi ile etki tepki mekanizması oluşturarak, hatalı konum ya da hareketi düzeltecek uyarıların nasıl algı lanacağının, sensörlerden alınan bilgilerin nasıl değerlendirileceğinin, nasıl işleneceğinin ve robota çizgiyi nasıl takip edeceğinin öğretilmesi. Gazi Üniversitesi öğrencilerinin Yolcu isimli projelerinin birinci olduğu gelişmiş çizgi izleyen kategorisinde, Zile Endüstri Meslek Lisesi öğrencilerinin Canavar 2 adlı projeleri ikinciliği alırken, basit çizgi izleyen kategorisinde Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mad Max ile birinciliğ i, Zile Endüstri Meslek Lisesi ise Fren Tutmaz ile ikinciliği aldılar.
YANGIN SÖNDÜREN VE SÜPÜRGE
Yangın söndüren robotlar, önceden belirlenmiş labirentlerde bulunan mumları ısı algılayıcı sensörler yardımıyla bulan ve onları hava üşeme sistemine benzer sistemlerle söndüren robotlar. Bu kategoride, ilk iki sırayı İTÜ’den Üfürükçü Tospaa ve Şrefox isimli projeler aldı. Süpürge kategorisindeki robotlar, bir parkur üzerinde, engel algılayıcı sensörler ve yeri temizlemek için vakum sistemine benzer sistemlerle donatılıp engellere çarpmadan parkuru temizlemeye çalışan robotlardan oluşuyor. Birinciliği ODTÜ’den Temizle adlı projenin kazandığı bu kategoride Bahçeşehir Üniversitesi öğrencileri Pırıl Pırıl adlı projeleri ile ikinci oldular.
KENDİNİ DENGELEYEN VE SİLİNDİR TAŞIMA
BR (balancing robot - kendini dengeleyen robot) şekil olarak iki teker üzerine kurulu bir platformdan oluşuyor ve ters sarkaç modelini temel alarak kendi kendini tamamlıyor. BR tekerleri (iç yüzeyleri birbirlerine bakan iki teker, bisiklet tekerleri gibi değil) aynı hiza da olan ve çalı ştırıldığında kendiliğinden dengesini sağlayan, çalıştırılmadığında ise "düşen" bir robot olarak işlev görüyor. Çalıştığında tekerleri yerle temas halinde olan bu robotlar, kendisini otonom dengelemek için, ivmeölçer, jiroskop gibi aletler kullanabiliyor. Bu kategoride Denge isimli proje ile İTÜ birinci olurken, ODTÜ Dengesiz adlı proje ile ikinciliğe layık bulundu Silindir taşıma kategorisindeki robotlar ise herhangi bir taşıma sistemi ile bir yere konulan silindir şeklindeki nesneleri, belirtilen başka bir yere koyma işlevini yerine getiriyorlar. Gazi Üniversitesi öğrencilerinin Kaplaç isimli projeleri ile birinci olduğu bu kategoride, ikinciliği Tek Gecelik Aşk adındaki projeleri ile Bahçeşehir Üniversitesi öğrencileri aldı. İTÜ Robot Olimpiyatları’nın son kategorisi olan serbest dalda ise İzmir Çınarlı Meslek Lisesi öğrencileri Robot Asker projeleri ile birinci olurken, Marmara Üniversitesi Mobil İstişeme Robotu ile ikinciliği aldı.
“ Liselerimizin İTÜRO ’08 organizasyonuna pek çok proje ile katılmaları ülkemizin teknoloji alanında ilerlemesi açısından umut verici bir gelişme olurken, İzmir Çınarlı Meslek Lisesi öğrencileri serbest kategoride birinci olarak katılımcıların takdirlerini topladı.”
İTÜRO NELERİ HEDEFLİYOR?
>> Uluslararası bir karakter kazanmak
>> Türkiye’de robotiği geliştirmek
>> Üniversite ve lise öğrencilerinin teknolojik projelere ilgisinin artırmak.
>> Üniversitelerde ve liselerde projelere daha fazla kaynak ayrılmasını sağlamak.
>> Üniversite sanayi işbirliğini geliştirmek.
>> Eğitimde teorinin yanı sıra pratik ayağın öne çıkmasını sağlamak.
