“BREXIT SONRASINDA TÜRKİYE’NİN İNGİLTERE İLE TİCARETİ, GÜMRÜK VERGİLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERDEN NASIL ETKİLENEBİLİR?” SORUSUNA CEVABEN TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİNİN (TOBB) DESTEĞİYLE TÜRKİYE EKONOMİ POLİTİKALARI ARAŞTIRMA VAKFI (TEPAV) TARAFINDAN “ÖZEL SEKTÖR İÇİN ÜRÜN BAZLI BREXIT REHBERİ” HAZIRLANDI.

Brexit sürecinde şu aşamaya kadar farklı senaryolar değerlendirilse de geçiş süreci sonrasında ticarette kuralların ne olacağı hâlihazırda tamamen netlik kazanmadı. Süreç içerisindeki belirsizlikler ise en güncel durumun ne olduğunun özel sektör tarafından takibini zorlaştırıyor.

TOBB’un desteğiyle TEPAV tarafından önümüzdeki dönemde devam edecek olan bu bilgi ihtiyacına cevaben hazırlanan “Özel Sektör için Ürün Bazlı Brexit Rehberi”, Brexit sonrasında geçiş sürecini takiben Türkiye’deki ihracatçı ve ithalatçıların karşı karşıya gelecekleri yeni gümrük vergilerini öğrenebilmelerini; bu vergilerin doğrudan ve dolaylı etkilerinin ürün bazında takip edilebilmesini sağlıyor.

Hâlihazırda geçiş dönemi sonrasında İngiltere ve Türkiye ticaretini etkileyecek tüm değişkenler netleşmemiş olsa da eldeki bilgilerle mevcut durum, rapor genelinde ortaya konuluyor. Ayrıca ürün bazında gümrük vergilerine ilişkin detaylı veriler “Ek 2. Ürün Bazlı Brexit Rehberi Web Arayüzü Kullanım Kılavuzu” başlığı altında detayları paylaşılan bir Web Arayüzü aracılığıyla da kamuoyu ile paylaşılmaya başlandı. Web Arayüzünde yer alan “sorgu ekranı” ile firmaların kendi ürünlerini aratıp özet sonuçlara erişebilmesi hedefleniyor.
Türkiye ve İngiltere arasındaki olası bir ticaret anlaşması ve İngiltere’nin diğer ülkelerle ticaretini düzenleyecek ticaret anlaşmalarının önümüzdeki günlerde netlik kazanmasının ardından gerçekleşecek güncellemelerle bu arayüzün süreç içinde özel sektör için gümrük vergilerine ilişkin bilgilere erişimde bir rehber rolü üstlenmesi de bekleniyor.

Ürün düzeyinde mevcut ticaret hacimleri, mevcut gümrük vergisi oranları, Türkiye’nin ve İngiltere’nin MFN oranları ve alternatif pazar önerilerinin paylaşıldığı internet arayüzüne ilişkin kullanım kılavuzuna ve “Özel Sektör için Ürün Bazlı Brexit Rehberi” raporunun tamamına www. tepav.org.tr internet adresindeki “Çalışmalarımız” kısa yolundan; hazırlanan “Özel Sektör için Ürün Bazlı Brexit Rehberi” arayüzüne ise www. tepav.org.tr/brexit/ internet adresinden ulaşabilirsiniz.

RAPOR KAMUOYUNA TANITILDI

Diğer yandan, “Özel Sektör için Ürün Bazlı Brexit Rehberi” başlıklı projenin tanıtım toplantısında bir konuşma yapan TOBB Yönetim Kurulu Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin Brexit sonrasında ticaretten en fazla negatif etkilenecek  ülkeler arasında yer aldığına dair analizler olduğunu hatırlattı ve “Rakibimiz olan özellikle Uzak Doğu’daki ülkelere karşı AB Gümrük Birliği avantajımız sona erecek. Artık bu ülkelerle aynı gümrük vergisine tabii olacağız. Yani bizim maliyetimiz artarken, onlarınki düşecek. Bu nedenle de Brexit’ten en çok kazançlı çıkacak ilk iki ülke ABD ve Çin olacak” dedi. Hisarcıklıoğlu, Brexit’in, Türkiye’yi hem iktisadi hem de siyasi olarak etkileyeceğine dikkati çekerek, şunları kaydetti: “Arzumuz İngiltere ile en kısa sürede ayrı bir STA yapılmasıdır. STA, İngiltere’nin de yararına olacaktır. Çünkü İngiltere’den yaptığımız 8 milyar dolarlık ithalatın yarısı, Brexit sonrasında ilave gümrük vergisine tabii olacak. Yani İngiltere’nin de yaklaşık 4 milyar dolarlık ihracatı bundan zarar görecek. Özetle toplamda, Brexit sonrasında ikili ticaretimizin yüzde 70’i, yaklaşık 14 milyar dolar olumsuz etkilenecek.”

TEPAV Proje Koordinatörü Ayşegül Taşöz Düşündere ise Türkiye’nin ticaret performansının Brexit’ten negatif olarak etkilenmemesi adına politika yapıcılarının ve özel sektör temsilcilerinin, hem gümrük vergilerindeki deği- şimlerin sektörler genelindeki olası doğrudan ve dolaylı etkilerini analiz edebilmeleri hem de ürün bazında etkilenme düzeylerini ve değişen rekabet koşullarını ürün bazında öğrenebilmeleri için, hazırlanan Rehber’in referans kaynak oluşturabileceğini belirtti.

TEPAV Ticaret Çalışmaları Merkezi Direktörü Bozkurt Aran moderatörlüğünde gerçekleştirilen panelde konuşan Arçelik Sürdürülebilirlik ve Resmi İlişkiler Direktörü Fatih Özkadı da gümrük vergilerinin ticarette önemli olmasına rağmen tek başına yeterli olmadığını dile getirdi ve “Tarife Dışı Önlemler”in ticari ilişkilerdeki önemine vurgu yaptı. İngiltere’nin AB bütçesine, Almanya’dan sonra ikinci sırada katkı sağlayan ülke olduğunu ve ayrılığın mutlaka ekonomik yönden etkisinin olacağını belirten Özkadı, AB’de sektörlerin hazırlandığı düşük karbon ekonomisi konusunda, Almanya’nın yerini almaya çalışan İngiltere’nin ticaret anlaşmalarında bu konuyu gözeterek hareket edeceği öngörüsünde bulundu.