YENİ NORMALDE TOPARLANMA VE MAKİNE SANAYİSİ

Sesli Oku

DÜNYA EKONOMİSİ 2020’NİN İLK YARISINI SALGINININ ETKİLERİYLE GEÇİRDİ. ÇİN’DE BAŞLAYAN VE NİSAN AYINDAN İTİBAREN DÜNYANIN TAMAMINA HIZLA YAYILAN SALGIN, ÖZELLİKLE YILIN İKİNCİ ÇEYREĞİNDE İKTİSADİ FAALİYETLERİN KÜRESEL ÖLÇEKTE DURMASINA NEDEN OLDU. ANCAK YILIN ÜÇÜNCÜ ÇEYREĞİNDEN İTİBAREN DÜNYA EKONOMİSİ VE İKTİSADİ FAALİYETLERDE BEKLENDİĞİ GİBİ BİR TOPARLANMA BAŞLADI.

Küresel ekonomi, karşılaştığı Covid-19 salgını nedeniyle yılın ilk yarısında önemli ölçüde hasar gördü. Dünya ekonomisi 2020 yılının ilk çeyreğinde yüzde 5 ve ikinci çeyreğinde ise yüzde 10,2 daraldı. Böylece yılın ilk yarısında yüzde 7,6 daralma yaşandı. Dünya mal ticareti ise yılın ilk çeyreğinde yüzde 5 ve ikinci çeyreğinde yüzde 27 daralma gösterdi. Yılın ilk yarısında mal ticaretindeki daralma yüzde 16,7 olarak gerçekleşti. Küresel ekonomi daha çok ikinci çeyrekte önemli ölçüde daralırken, iktisadi faaliyetler dip yaptı. Yılın üçüncü çeyreğinden itibarense
dünya ekonomisi ve iktisadi faaliyetlerde beklendiği gibi bir toparlanma başladı. Küresel sanayi üretimi ve mal ticareti yılın üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde bir toparlanma gösteriyor. Küresel sanayi üretimi Temmuz ayından itibaren yeniden büyümeye başlarken, küresel sanayi PMI endeksi de Ağustos ayında 51,8 puana ulaşarak büyümeyi sürdürdü. Nisan ayında görülen 39,8 puanlık dip sonrası sanayi üretimi yaz aylarında hızlı toparlanma sergilerken, dünya mal ticareti de yaz aylarında yine beklentilerin üzerinde bir toparlanma gösterdi. Yine, küresel sanayi ihracatında yeni alınan siparişler Ağustos ayında 49,9 puana yükseldi. Böylece büyüme alanına çok yaklaşıldı. Sanayi malı ihracatında yeni alınan siparişler Nisan ayında 27,1 puanla dip yapmışken, dört ay sonra yeniden büyüme alanına ulaşıldı.
Küresel ekonomide beklentilerin üzerindeki toparlanma, yine Covid-19 endişeleriyle açıklanabilir. Haziran ayı başından itibaren iktisadi faali- yetlere geri dönüş başlarken, iktisadi faaliyetler kontrollü ve güvenli haliyle geri geldiği için bu dönem “yeni normal” olarak adlandırıldı.
Yeni normal dönemi içinde Haziran ayından itibaren firmalar ilk olarak eriyen stokları için sipariş verdiler. Stoklar tamamlandıktan sonra firmalar bu kez de sonbahar aylarında gelebile- cek yeni bir Covid-19 salgını endişesi nedeniyle daha yüksek stoklar tutmaya başladı. Firmalar hem girdileri hem de nihai ürünlerinde daha yüksek stoklarla sonbahara giriyor. Firmaların, stoklarına yönelik bu iki yaklaşımı nedeniyle yine beklentilerin üzerinde siparişler ortaya çıktı. Bu da dünya sanayi üretiminde ve dünya mal ihracatında beklentilerin üzerinde toparlanmayı ortaya çıkarttı.

Önümüzdeki aylarda, en azından yıl sonuna kadar firmaların benzer bir eğilim içinde kalmaları bekleniyor. Bu ise sanayi üretimi ve ihracatta toparlanmanın yavaşlamasına rağmen süreceği anlamına geliyor. Makine sanayisi de Covid-19 salgını etkilerinin en yoğun yaşandığı yılın ikinci çeyreğinden çok olumsuz etkilendi. Yatırım mallarına olan talep keskin şekilde daralırken, üçüncü çeyrekte başlayan toparlanma makine sanayisini de olumlu etkilemeye başladı. Ancak diğer sektörlerle karşılaştırıldığında makine sanayisindeki toparlanma daha yavaş gerçekleşiyor. Salgında ikinci bir dalga endişesi yatırım kararlarının halen ötelenmesine yol açıyor. Küresel makine sanayisi PMI verisi Nisan ayında 26,6 ile dip seviyesini gördükten sonra Mayıs ayından itibaren yukarıya dönmüştü. Makine sanayisi PMI verisi Ağustos ayında 51,5 puanla yeniden büyüme alanına geçti. Küresel ölçekte sanayi üretiminin ve ticaretinin beklentilerin üzerinde büyümesi, makine sanayisindeki topar- lanmayı da destekledi. Dünya makine ihracatına yön veren üç ülkenin makine dış ticaret verileri ise dünya makine ticaretinde toparlanmanın olduğunu ancak henüz büyümeye geçilemediğini gösteriyor. Dünyanın en büyük iki makine ihracatçısından biri olan Çin’in makine ihracatı Ocak-Ağustos döneminde geçen yıla göre yüzde 5 gerilemiş durumda. Almanya’nın ilk yedi aylık makine ihracatı ise yüzde 15,5 düşüş gösterdi. En büyük ithalatçı olan ABD’nin makine ithalatı da yılın ilk yedi ayında yüzde 15,3 geriledi. Küresel makine ticareti önümüzdeki aylarda toparlanmaya devam edecektir. Ancak 2020 yılının genelinde yüzde 10 ila yüzde 12 arasında bir daralma olacağını söyleyebiliriz. Yılın son dört ayında, salgında kuvvetli bir ikinci dalganın yaşanması halinde ise toparlanma kesintiye uğrayacak ve daha yüksek bir daralma yaşanabilir.

YENİ NORMALDE TOPARLANMA VE MAKİNE SANAYİSİ

İlişkili yazılar