Dış Ticaret Müsteşarlığı 2. el makine ithalatınayeni bir düzenleme getirdi.Buna göre; Türkiye'de üretimi olmayan kullanılmış makinelerin izin alınmadan ithal edilmesine imkan sağlanırken, Türkiye'de üretilen makinelerin ithalatına...
Dış Ticaret Müsteşarlığı 2. el makine ithalatınayeni bir düzenleme getirdi.Buna göre; Türkiye'de üretimi olmayan kullanılmış makinelerin izin alınmadan ithal edilmesine imkan sağlanırken, Türkiye'de üretilen makinelerin ithalatına ise üreticilere sorulduktan sonra, kayda değer bir üretim ve itiraz olmaması halinde izin verilecek.DTM ithalat genel müdürü Mustafa Sever, düzenlemenin detaylarını Moment Expo'ya anlattı.
Dış Ticaret Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürü Mustafa Sever, 2. el makine ithalatı konusunda 1 Ocak 2010 tarihinde başlayan yeni uygulamayla ilgili Moment Expo’nun sorularını yanıtladı. Sever, “31/12/1995 tarihli ve 22510 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İthalat Rejimi Kararı'nın 7 nci maddesi; "Eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş) malların ithali izne tabidir." hükmünü amir olup, söz konusu izin müsteşarlığımız yetkisinde bulunmaktadır” diyerek, müsteşarlığın bu yetkisini çeşitli şekillerde ve alt mevzuatlarla düzenleyerek kullandığını söylüyor. Sever şöyle devam ediyor: “Diğer taraftan, ülkemizde üretimi ya da yeterli üretimi olmayan ve genelde üretim ve ihracata yönelik olarak yatırım malı mahiyetinde olan toplam 128 kalem (yaklaşık 800 adet G.T.İ.P) makina, cihaz ve aletler; 31/12/2008 tarih ve 27097 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalat: 2009/9 sayılı “Eski, Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Maddelere İlişkin Tebliğ” kapsamında 10 yaşından eski olmamak şartıyla (10 yaş dahil) ithaline doğrudan ilgili gümrük idarelerince izin verilmekte; bahse konu Tebliğ dışındaki kullanılmış eşyanın ithal talepleri ise müsteşarlığımızca incelenmekte idi. Öte yandan, anılan Tebliğ kapsamı eski, kullanılmış ve yenileştirilmiş eşyanın yaş tespitinin yapılmasında izlenecek usul ve esaslar ise Gümrük Genel Tebliği (Serbest Dolaşıma Giriş) (Seri No:1) ve bu Tebliğde değişiklik yapan Gümrük Genel Tebliği (Seri No:2) ile düzenlenmiştir. Ancak, 25/03/2009 tarihli ve 27180 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük Genel Tebliği (Seri No: 11) ile yaş tespitini düzenleyen Gümrük Genel Tebliğleri (Seri No: 1 ve Seri No: 2) yürürlükten kaldırılmış olup, Gümrük Müsteşarlığı tarafından 1/1/2010 tarihinden sonra yaş tespiti uygulaması sona erdirilmiştir.”
“YASAL BOŞLUK DOLDURULDU”
Yapılan değerlendirme sonucunda, İthalat Rejimi Kararı’nın 7 nci maddesi kapsamında kullanılmış ve yenileştirilmiş eşya ithalatına ilişkin daha etkin bir düzenleme yapılmasının hedeflendiğini belirten Sever, “Gerek yaş tespitinin yapılmayacak olması nedeniyle oluşacak yasal boşluğun doldurulması, gerekse karar sürecine sivil toplum kuruluşlarının dâhil edilmesi ve bürokratik sürecin kısaltılması amacıyla söz konusu Tebliğ’in yeniden düzenlenmesi uygun görülmüştür” diye konuşuyor. Sever ayrıca, “Denetimlerin etkin olabilmesi ve riskli eşyanın daha detaylı incelenebilmesi ve bakım onarım amacıyla ithal edilebilecek ürünlere kolaylık sağlamak amacıyla 50 kilogramdan ve 10 adetten az olan eşya ile yeni eşyanın CIF kıymeti dikkate alınarak belirlenen CIF birim kıymetin üzerinde olan eşya değerlendirme kapsamı dışına çıkarılmıştır” diyor. Kullanılmış eşya ithaline ilişkin mükelleşer tarafından yapılan beyanların risk değerlendirilmesi yoluyla ithalattan sonra denetimine yönelik mevzuat alt yapısının oluşturulduğunu da sözlerine ekleyen Sever, “Bu kapsamda, ithal edilen eşyanın yapılan beyana uygunluğu eşya kullanıma başladıktan sonra bile bulunduğu yerde denetlenebilecek veya ilgili kurumlara denetlettirilebilecektir” diye konuşuyor. Ayrıca, yeni düzenlemede kullanılmış ve yenileştirilmiş eşyaya ilişkin verilen izinler yeni eşya için geçerli olan standart ve diğer gereklilikleri ortadan kaldırmayacak şekilde yapılandırıldı.
“KIYMET KRİTERİ GETİRİLDİ”
Geçmişte eşyanın yaşı en önemli kriter olarak belirlenmişken, yeni uygulamada kullanılmış makinenin fiyatının yaşla paralel olarak değiştiğinin dikkate alındığına ve kıymet kriteri getirildiğine vurgu yapan Sever, belli bir değerin üzerinde dolayısıyla yaşça yeni makinelerin ithalatına doğrudan izin verildiğini söylüyor. Sever şöyle devam ediyor: “Diğer taraftan, işlem bazında değerlendirme ve denetim imkânı sağlanmış olup, değerlendirme sürecine meslek kurum ve kuruluşlarının görüşü dâhil edilmiştir. Bu çerçevede, ithali serbest olması gereken eşyanın ithali kolaylaştırılırken, kontrole tabi olması gereken eşya için etkin kontrol ve denetim mekanizması oluşturulmuştur. Ayrıca, söz konusu Tebliğ kapsamı dışında kalan tüm kullanılmış eşyanın (diğer tüm G.T.P’lar) ithalat talepleri mevcut sistemde olduğu gibi 1/1/2010 tarihinden sonra da Müsteşarlığımız tarafından incelenerek, sonuçlandırılacaktır.” Makine sanayinin gelişiminin sürdürülebilmesi amacıyla haksız rekabetin sektöre zarar vermesini engelleyici tüm korunma araçlarının sektörün başvurusu üzerine uluslararası yükümlülükler çerçevesinde kullanılabileceğini aktaran Sever, şöyle devam ediyor: “Dünya Ticaret Örgütü ve Gümrük Birliği’nden kaynaklanan bazı uluslararası ve ikili yükümlülükler taraf ülkelerin tarife ve tarife dışı koruyucu önlemleri kullanmasını sıkı kurallara bağlamış olup, mevcut haklarımızı bu yükümlülüklerimizin izin verdiği ölçüde kullanma imkânımız bulunmaktadır. Ülkemiz de Dünya Ticaret Örgütü nezdinde, her türlü haksız rekabetin önlenmesi aracını kurallar çerçevesinde etkin kullanan ülkelerden birisi olup, sektörümüzün talebi olması halinde başvurular ilgili mevzuatlar çerçevesinde değerlendirilebilecektir.”
KUTU:
YENİ UYGULAMANIN GETİRDİĞİ KULLANILMIŞ EŞYALARIN LİSTESİ
Sever uygulamanın detaylarını şöyle özetliyor: “Konuya ilişkin olarak, öncelikle ilgili özel sektör birlik, dernek ve odalar bilgilendirilerek, ilgili tüm sivil toplum kuruluşlarının sürece katılımı sağlanmış, daha sonra onlardan alınan görüşler doğrultusunda 2010/9 sayılı Tebliğ hazırlanmış, yeni uygulamada tebliğ kapsamında yer alan kullanılmış eşyaların EK: I A, EK: I B ve EK: II olmak üzere üç ayrı liste şeklinde tasnif edilmesi kararlaştırılmıştır.”
EK: I A listesinde yer alan eşya Türkiye’de yerli üretimi olmayan ve ağırlıklı olarak yatırım malı mahiyetinde olan makine ve cihazları kapsıyor. Bu nedenle, söz konusu eşya Müsteşarlığın izin yazısı alınmadan doğrudan ilgili gümrük idarelerinden ithal edilebilecek. Bu listede sadece 310 adet Gümrük Tarife Pozisyonlu (G.T.P) eşya yer alıyor ve tüm makineleri kapsamıyor.
EK: I B listesinde yer alan eşya ise (toplam 599 adet G.T.P) ilgili kurumlardan uygunluk yazısı alınması şartıyla müsteşarlıktan izin alınmadan ithal edilebilecek eşyayı içeriyor. Bu listede, Ulaştırma Bakanlığı’nın (Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü) uygunluk yazısı aranan sivil hava taşıtları ve bunların aksam, parçaları ile Denizcilik Müsteşarlığı’nın uygunluk yazısı aranan deniz araçları yer alıyor.
EK: II listesinde yer alan kullanılmış yatırım malı niteliğindeki eşya ise (toplam 481 adet G.T.P) ithalatına izin verilmeden önce işlem bazında yerli üretim ve verimlilik açısından değerlendirmeye tabi tutulması gerekli görülen eşyalar. Sanayicilerin kendi ihtiyaçlarında kullanmaları ve geçerli kapasite raporunu ya da ithal edeceği ürünü satacağı sanayicinin kapasite raporu ile satış sözleşmesini ibraz etmeleri şartıyla, müsteşarlıktan alınacak izin yazısı ile ithal edilecek. Anılan eşyanın ithalinde firma müracaatları elektronik ortamda yapılacak; yerli üretimi olup olmadığı, teknolojisi, enerji verimliliği, çevre güvenliği ve insan sağlığı vb. kriterler göz önüne alınarak, talebin değerlendirilmesi esnasında ilgili üretici birlik, dernek ve odalardan elektronik ortamda görüş alınacak.
Mustafa Sever
Dış Ticaret Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürü
Makine sanayinin gelişiminin sürdürülebilmesi amacıyla haksız rekabetin sektöre zarar vermesini engelleyici tüm korunma araçları sektörün başvurusu üzerine uluslar arası yükümlülükler çerçevesinde kullanılabilir.
