Explicit programlar ile yapılan tasarımlarda, birbiriyle ilişkili parcalar, nesnelerin oluşturma anında gorulduklerinden, tasarımcıya ustun hız ve parca modifikasyonu kabiliyeti sağlıyor.
Dinamik (explicit) modelleme ve parametrik modelleme geometri oluşturmada iki farklı yaklaşımdır. Bunların kendilerine göre avantajları ve dezavantajları vardır. Bu yazıda kısaca bunlara değineceğiz. İlk olarak bu yaklaşımları gözden geçirelim.
PARAMETRİK, GECMİŞE BAĞIMLI MODELLEME
Bu yöntemle geometri oluşturma “sketch”’lerden yapılır. Oluşturulan sketch düzlemlerinden 3 boyutlu nesneler oluşturulur. Oluşturulan 3 boyutlu nesne ve bu nesneyi oluşturan sketch düzlemleri bir dosya olarak kaydedilir ve dosya kapatılır. (Unutulmaması gereken bir husus da bu nesnelerin part penceresinde oluşturulacağıdır). Yine aynı şekilde part penceresinde montajda bulunacak parçalar çizilip kaydedilir. Son olarak montaj penceresi açılır ve daha önce oluşturmuş olduğumuz 3 boyutlu nesneler bu pencerede bir araya getirilerek montaj hazırlanır.
DİNAMİK MODELLEME
Parametrik modellemede olduğu gibi, bu modelleme tekniğinde de ilk adım sketch düzleminin oluşturulmasıdır. Ancak en büyük fark, sketch düzleminden 3B nesne oluşturulduktan sonra bir daha sketch’lere gerek kalmamasıdır. Bu özellik, Expilicit modelleme kavramında tüm değişikliklerin direkt 3B model üzerinde yapılabilmesinden kaynaklanmaktadı r. İlk parça oluşturulduktan sonra ikinci bir part penceresi açılmadan aynı pencerede devam edilebilir. Ayrıca işlem ağacı gibi karmaşık bir yapıya Explicit modellemede gerek yoktur. Tek pencereden parçalarımızı direk montajlı bir şekilde oluşturabiliriz. Burada parçalar arasında parametrik bir bağ bulunmaz ve bir parçanın değişimi sırasında diğer parçalarda kesinlikle hata oluşmaz. Bu şekilde aynı pencerede montaj gayet hızlı bir biçimde gerçekleşir ve böylelikle devasal montajlar explicit modelleme yöntemiyle kolay bir şekilde oluşturulabilir. Modelleme mantığı işlem (history) ağacı gerektirmediğinden, sistem büyük boyuttaki montajlarda bile gayet hızlı çalışır. Ayrıca büyük montajlar kü çük dosya boyutlarında saklanabilir ve bu da sistemi hızlandırır ve ultra hızlı bilgisayar gereksinimini ortadan kaldı- rır. Kısaca özetlersek, parametrik programları n tüm eksi yönleri Expilicit modelleme mantığıyla çalışan programlarda giderilmiştir.
EXPLİCİT PROGRAMLARIN VE PARAMETRİK PROGRAMLARIN ARTILARI VE EKSİLERİ
Explicit programlar ile yapılan tasarımda, birbiriyle ilişkili parçalar, nesnelerin oluşturma anında görüldüklerinden, tasarı mcıya üstün hız ve parça modifikasyonu kabiliyeti sağlar. Parametrik programlarda bu özellik maalesef yoktur. Parçalar ayrı pencerelerde çizilir ve bir başka montaj penceresinde bir araya getirilir. Montaj penceresinde yapılacak modifikasyon birbiriyle ilişkili parçalarda hatalar doğurur ve bu hatalar “sketch”’ler üzerinden düzeltilmek zorunda kalınır. Bu işlem tasarı mcıya oldukça fazla zaman kaybettirir. Explicit programlarda işlem ağacı yoktur. Değişiklikler direkt olarak; gerekli kenar, köşe, yüzey, fillet, chamfer vb. üzerine tıklayarak yapılır. Eğer birbiriyle ilişkili yüzeyler varsa iki yüzey beraber seçilerek hata oluşmadan modifikasyon kolayca yapılır. Parametrik programlarda birlikte seçim imkânsızdır. Çünkü işlem ağacında her bir parçanın ilgili sketch’ine girmek gerekmektedir. Bu da tasarımcıya yüksek oranlarda hız kaybettirmektedir. Explicit programlarda, işlem ağacı bulunmadığı ndan oluşturulan mekanizmalar veya parçalar kaydedildiklerinde daha az yer kaplarlar. Parametrik programlarda ise mekanizma veya parçayla birlikte, işlem ağacı yapısı içindeki bilgilerde le birlikte kaydedileceğ inden dosya boyutu önemli ölçüde ölçüde büyür. Explicit programlarda, history yapısı bulunmadığından parça veya mekanizmada yapılması istenen de- ğişiklik kolayca yapılır. Bu sebeple yüksek konfigürasyonlu bilgisayar sistemleri gerektirmez. Parametrik programlar, history yapıları ndan dolayı ağır programlardır ve yüksek bilgisayar sistemleri gerektirir. Explicit modellemenin öğrenimi çok kı- sa sürede gerçekleşir. 2-3 gün, herhangi bir cad programını bilen biri için yeterli bir süredir. Hiçbir şekilde karmaşık yapı lar içermez. Parametrik programlarda eğitim, çok uzun zaman ve tecrübe gerektirir. Karmaşık menüler içerdiğinden tüm programa hakim olunması bazen imkansızlaşır. Hatta bu handikap, kullanı cıyı programı reddetmeye itebilir. Explicit program, dışarıdan gelen IGES, STEP, SAT v.s. formatlarında parçalara, yine kendi modelimiymiş gibi davranır ve kolayca istenen modifikasyonlar yapı labilir. Hatta modelin topolojisini dahi değiştirebilirsiniz. Parametrik programlarda bu tip ara formatlar, işlem ağacı barındırmadıklarından, üzerlerinde herhangi bir modifikasyon yapılması imkânsızdır. Tarihçe ağacında kurulacak ilişkiler, tüm parçada yapılan değişimi dahi önleyebilir. Bu tür durumlarda, değişimden vazgeçmenin tek alternatifi, parçaya yeniden başlamak ve yeniden modellemektir. Tarihçe ağacını analiz etmek, tarihçe esaslı programı kullanan bir tasarımcı için zaman alıcı ve güç bir iştir. Explicit Programların üstünlüğü parametrik program üreticileri tarafından da kabul görmüştür ve son zamanlarda bu firmalar kendi ürünlerine birtakım yeni özellikler özellikler ekleyerek explicit modellemeyi taklit etmeye çalışmışlardır. SPOT “ Explicit programlarda, history yapısı bulunmadığından parça veya mekanizmada yapılması istenen değişiklik kolayca yapılır. Bu sebeple yüksek konfigürasyonlu bilgisayar sistemleri gerektirmez.”
