Avrupa ulkeleri bir birliğin parcası olsalar da kulturel farkları iclerinde barındırıyor. bu nedenle bazı avrupa birliği ulkelerinde iş goruşmesi yaparken nelere dikkat etmeniz gerektiğini bilmeniz gerekiyor.

AVUSTURYA
>> Toplantılara zamanında gelinmesi şarttır. Almancada geç kalmak kelimesi " zu spät" " çok geç" anlamında kullanılmaktadır. 5-10 dakika geç kalmak çok geç anlamına gelmektedir. 15 dakika geç kalınması ise bir iş ilişkisini bitirmek için yeterli bir gerekçedir.
>> Avusturya'da iş görüşmesine giderken yanı nızda bol miktarda kartvizit getirdiğinizden emin olunuz.
>> Şirketteki pozisyonunuzun ve unvanınızın kartvizitinizde açık bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Ayrıca isim, akademik/profesyonel nitelikleriniz ve size onur verecek olan özelliklerinizin de belirtilmesinde fayda vardır.
>> Eğer bir sunuş yapacaksanız, sunuşunuzun az ve özlü olmasına özen gösteriniz. Uygun bir sunuş metodunu takip ediniz ve sorulara zaman bırakınız. Ancak çok fazla tartışmaya girmemekte de fayda vardır.
>> Karar verme süreci yavaş ve sabrınızı taşı racak şekilde olabilir. Avusturyalılar risk almaktan hoşlanmazlar ve karar verme sürecini metodolojik olarak tam ve doğru bir biçimde gerçekleştirmektedirler
>> Avusturyalılar iş programlarını haftalar hatta aylar öncesinden düzenlemektedirler. Eğer daha önceden belirlenen bir randevuda değişiklik yapılacaksa, bu değişikliği yaptığınız anda karşı tarafa bildirdiğinizden emin olmalısınız.
>> Avusturya ulaşım sistemi (hatta kışın Alplerde bile) etkili ve güvenilirdir. Bu yüzden trafik sıkışıktı, toplantıya geç kaldım özrü hiçbir şekilde kabul görmemektedir.
>> Çalışma saatleri 8.00 - 17.00 Pazartesi- Perşembe arasında tam gün olup öğle yemeği için yarım saat bir ara verilir. Cuma günü öğ- leden sonra iş yerlerinin büyük bir çoğunluğu saat 15.00 gibi kapanmaktadır. Viyana'da ise işyerleri bir saat daha geç kapanma eğilimindedir. Avusturya'da yöneticilerin iş yerlerine daha geç gitmek ve daha geç ayrılmak gibi bir alışkanlıkları yoktur. Ayrıca işten geç ayrılmanı n verimsizlik nedeniyle olduğu konusunda bir düşünceleri vardır. Görüşmeler için en uygun zaman ise 10.00-13.00 ve 15.00-17.00 arası olarak düşünebilir.  






HOLLANDA
>> Kartvizitlerinizin Dutch diline tercüme edilmesine gerek yoktur. Çünkü Hollandalı işadamları nın büyük bir çoğunluğu İngilizce bilmektedir. Firmanızla ilgili tanıtım ve bilgi verici materyallerin de Dutch diline tercümesi uygun olabilir. Bu ülkede yüksek öğrenime büyük önem verilmektedir. Bu yüzden kartvizitlerinizde yüksek lisans yapmışsanız derecesinin veya varsa daha farklı unvanlarınızın da belirtilmesinde fayda görülmektedir.
>> Tanıtım malzemeleriniz Dutch diline tercüme edilmese de dağıtılacak materyallerin temiz ve özlü olmasına özen gösteriniz.
>> Konuşma esnasında sizlere biraz mesafeli durabilirler. Oturma düzenlerinde de bu olayı gözlemleyebilirsiniz. Bu yüzden görüşme esnası nda sandalyenizi karşıdaki kişinin sandalyesine doğru çok fazla yaklaştırmayın.
>> Hollandalılar taleplerini biraz detaylı isteyebilir. Bu yüzden fikirleriniz veya ürünlerinizle ilgili olarak ikna edici bilgileri toplamanız gerekebilir. Basit ve doğru tanıtım takdir görmektedir.
>> Son karar verme durumunda veya bir teklifin değerlendirilmesinde, sübjektif değerlere çok az önem verilmektedir. Toplantılarda mümkün olduğu kadar çok az bilgi sunulmaktadır.
>> Sübjektif ve hissi davranışlardan uzak durmanız tavsiye edilir. Tutamayacağınız sözleri vermeyiniz. Verdiğiniz her türlü sözü tutmanı z istenebilir. Eğer size güvenilmeyen bir durum oluşursa, sizinle iş yapmayı hemen iptal edebilirler.
>> Bu kültürde keskin olmayan davranışlar tercih edilmektedir.
>> Hollanda'da iş yapabilmenin en önemli özellikleri içtenlik ve dürüstlüğün ön planda tutulmasıdır. Herhangi bir olayla ilgili olarak gerçekten "hayır" demek istiyorsanız, "bunu düşüneceğim", "göreceğiz", "belki" gibi yumuşatı cı sözlerle ifade etmeyiniz. Hatta "hayı r" demenin çok zor olduğu durumlarda dahi Hollandalı ortağınız doğal cevabınızı tercih edecektir.
>> Kompliman yapmak Dutch iş kültürünün bir parçası değildir. Genellikle işlerin büyük bir çoğunluğu bir grup tarafından yapıldığından kişisel çabalar üzerine fazla eğilmektedirler.
>> Hollanda’da karar verme süreci biraz yavaş işleyebilir. Oy Birliği, birçok Ducth organizasyonunun temel prensiplerindendir.





İSPANYA
>> İspanya’da başarılı olunması için kişisel kontaklar mutlaka gereklidir. İspanyol temsilcinizi özenle belirlemenizde fayda vardır. Aracı olmadan kişilerle doğrudan bağlantı kurulması gerçekten zordur.
>> Kartvizitlerinizin bir yüzünün İngilizce diğer yüzünün ise İspanyolca dilinde bastırılması iyi olacaktır. Karşı tarafa kartvizitinizi sunarken de İspanyolca olan tarafı vermeniz uygun bir davranış olur.
>> İspanya kültüründe hiyerarşinin ve pozisyonları n büyük bir önemi olduğunun farkında olmanız da fayda vardır. Sizden daha alt derecede bir kişi ile zaman kaybederek iş yapmaya çabalamanız pek işe yaramayabilir.
>> Şirketinizle ilgili birçok dokümanı beraberinizde getiriniz ve bunları sunuşunuzdan önce dağıtınız.
>> Hazırladığınız sunuşunuz anlaşılır olmalıdır. Toplantı veya sunuş sırasında, dinleyicilerin sizi anlayıp anlamadığı konusunda inisiyatifi ele almanızda fayda vardır. Bu kültürde utanma önemli olduğu için soru sormakta güçlük çekildiği ve herkesin önünde rezil olmak istemedikleri için onların sorularını teşvik edip rahatlamalarını sağlamanızda fayda vardır.
>> İspanyol tarafının sizin yaptığınız işi onaylaması nı beklemek yerine, sizin davranışlarınızı onlara uydurmanız daha uygun olacaktır.
>> Toplantıda konuşurken eğer sözünüz kesilirse, bu hareketi kaba bir davranış veya bir sorun olarak yorumlamayanız. İspanyollar genellikle tartışmalarda içten ve hareketli bir tavır sergilerler.
>> Kötü haberlerin açıklanması konusunda İspanyollar biraz isteksiz ve gönülsüz oldukları ndan, iş ilişkilerinizde size ne söylendiğini yorumlamak ve doğruluğunu kanıtlamak için bağımsız bir ağ kurmanız önemlidir.
>> İspanyol iş kültüründe güç esas olarak kabul edilmektedir. Sadece en üst düzey yetkili kişiler karar verebilir. Bu yüzden aracılarla ilgileneceğinizin bilincinde olmanızda fayda vardır. İşinizde başarılı olabilmeniz için, bu aracılarla çok iyi bir ilişki kurmanız gerekmektedir.
>> İspanya’da tanıdık olan kişilere “tu” ve resmi olunan kişilere de “Usted” denildiğini aklınızdan çıkarmayın.  







DANİMARKA
>> Danimarkalılar kendi başarıları ile ilgili gurur duymaktadırlar. Bu yüzden diğer insanlardan yardım ve bilgi alma hususunda pek açık olmayıp ihtiyaç da hissetmezler.
>> Danimarka, kaliteli bir yaşama ve çevresel değerlere birincil derecede önem veren sosyal bir refah devletidir. Sosyal sistem içerisinde fertlerin kararlarına çok önem verilmektedir.
>> Kişilerin inisiyatifleri ve başarıları üzerine vurgu yapılmaktadır. Bir kişinin sahip olduğu yetenekleri onun hayattaki pozisyonundan daha önemlidir.
>> Fertlerin saygınlığı ve değeri, kişilerin özel yaşamları ve fikirleri üzerine inşa edilmiştir. Hayattaki belirsizlikler kabul edilmekte, korku ve endişe ise kuvvetli sosyal refah devleti sayesinde azaltılmaktadır.
>> Danimarkalılar sosyal farklılıkları minimum seviyeye indirmek için gayret göstermektedir. Bu yüzden fakirlik veya zenginlik arasındaki fark yok denecek kadar azdır.
>> Herhangi bir kişiye özel muamele gösterilmesi hiçbir koşulda hoş karşılanmamaktadır.
>> Diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında erkekler ve kadınlar arasındaki eşitliğin en üst düzeye ulaştığı ülkelerden birisi olarak kabul edilmektedir. Ayrıca Danimarka kadınların üst düzeylere atandığı ülkelerin de başında gelmektedir.
>> Kadın ziyaretçiler burada çok zevkli iş yürütebilme imkanına kavuşabileceklerdir. Toplantı larda inisiyatifi ele alma, hatta erkeklerle gerçekleştirilecek sosyal davetlerin organizasyonun da bile kadınlar ön sıralarda yer almaktadır.
>> Köşe başlarında taksiler bulunsa dahi, hareket noktasından taksi çağırmanız, toplantıya vaktinde ulaşmanızı sağlayabilir.
>> Danimarka'da iş ile ilgili tanışmalar resmi ve ciddi bir ortamda gerçekleşmektedir.
>> Eğer oturuyorsanız ve bu durumda birisine tanıştırılıyorsanız, elinizi uzatmadan önce mutlaka ayağa kalkınız.
>> Göz teması yaparken sıkı bir el sıkışması yapılmalıdır. Ayrıca Danimarka selamlamaları içerisinde "Good day" yerine " Goddag" demeniz daha hoş karşılanacaktır.
>> Danimarkalılar işte geçen her dakikanın üretken ve etkili bir şekilde geçirilmesini arzu ederler. Toplantılarda zamanında olma çok önemlidir, ayrıca sunuşunuzun da çok şık bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Toplantı- lar çok hızlı geçer, zamanında başlar ve zamanı nda sonlanır.    




BELÇİKA
>> Belçika’da bir işyerinde kapıyı açmadan önce mutlaka çalın ve kabul edilmenizi bekleyin. İlaveten ofiste kapıları kapalı tutunuz. Belçika iş kültüründe gizliliğin çok önemli bir faktör olduğunu göreceksiniz.
>> Belçika iş kültüründe kartvizit değiştirmek standart bir uygulamadır. Ayrıca kartvizitlerinizin de tercüme edilmesi tavsiye edilmektedir. İdeali, bir tarafının İngilizce diğer tarafının da Fransızca veya Felemenkçe olmasıdır. Seyahat edeceğiniz bölgenin ana dilini dikkate alarak kartvizitlerin hazırlanması da önemlidir.
>> Gerekli tanışmalar gerçekleştikten sonra Belçikalılar iş tartışmalarını hızlandıracaktır. Bir toplantıyı yürütüyorsanız en iyi politika kı- sa konuşmalarla başlamanızdır. Daha sonra Belçikalı ortağınıza iş tartışmalarını başlatmak imkânını veriniz.
>> Varlığınız ve profesyonel başarılarınız hakkında alçak gönüllü bir davranış sergileyiniz. Kendini büyük ve önemli göstermek bu kültürde küçümsenmektedir.
>> Belçika’da Alman, Fransız ve Dutch kültürlerinin varlığı büyük önem taşımaktadır. İş seyahati yapanlar için bu kültürleri tanımak avantajlı bir durum yaratabilir.
>> Bir Felemenkle beraber olduğunuzda Fransızca değil de İngilizce konuşacaktır. Bu kural eğer çok iyi Felemenkçe biliyorsanız tabi ki geçerli değildir.
>> Eğer bir toplantı yürütüyorsanız, gündem tüm katılımcılara önceden dağıtılmalıdır. Belçika’daki işadamları toplantının iyi organize edilip, gündemin sağlanması konusunda inisiyatif kullanılmasını arzu etmektedir.
>> Toplantının akışının kesilmemesine özen gösteriniz. Toplantıyı telefon görüşmesi için terk etmeniz, tuvalete gitmeniz veya başka sebeplerle ayrılmanız, Belçikalı ortaklarınızın canlarının sıkılmasına neden olacaktır. >> Belçika’dan aldığınız herhangi bir talebi çok kısa sürede yanıtlayınız. Ayrıca müşterilerinizi son teslim tarihi ile ilgili tüm gerekleri yerine getireceğiniz konusunda ikna ediniz ve gerekli olduğu zaman her konuda yardımcı olacağınızı belirtiniz.
>> Karar verme süreci yavaş işlediği için işlem süreleri uzamaktadır. Bu arada önemsiz konularda dikkate alınmaktadır.    





POLONYA
>> Her toplantıdan önce kartvizitlerinizi yanınızda hazır bir şekilde bulundurunuz. Bir işadamı ile ilk defa karşılaşıyorsanız kartvizit değişimi için en uygun zamandır. Kartvizitlerinizdeki yazı dilini tercüme ettirmenize gerek yoktur. İngilizce yazılmış kartvizitleriniz bu ülkede kabul görecektir. >> Toplantı odasına girdiğinizde, oturacağınız yerin gösterilmesini bekleyiniz. Eğer toplantı odasında tanımadığınız kişiler var ise, tanışmak için üçüncü bir kişinin yardımını bekleyiniz.
>> Polonyalı görüşmeciler çekingen ve sessiz bir yapıdadırlar. Görüşmeler esnasında sessiz duraklamalar olursa şaşırmamak gerekir. Sessizliği doldurmak için gereksiz konuşmalar yapılmasına gerek yoktur.
>> Her tür toplantı kısa bir konuşma ile başlar. Bu tür bir konuşma stili herkesin rahatlamasını ve görüşen kişiler arasında ilk yargıların oluşmasını sağlar.
>> Polonya'da sabretmesini öğrenmelisiniz. Karar verme süreci diğer ülkelere göre biraz daha yavaş gerçekleşebilir. Bir işi bitirmeden önce defalarca toplantı yapmanız gerekebilir.
>> Eğer mümkün olabilirse, şirketinizin bir grup tarafından temsil edilmesini sağlayınız. Tercihen ekip içerisinde hem erkek, hem de kadın bulunmasına çalışınız. Ayrıca en azından bir kişinin orta yaşlı olmasında fayda vardır.
>> Geç kalmanız güvenilmez olduğunuz anlamına gelip, sizin hakkınızda olumsuz düşüncelerin oluşmasına neden olabilir. Eğer randevunuza zamanında yetişemeyecekseniz, gelemeyişinizin sebeplerini karşı tarafa mutlaka bir mesaj çekip veya telefonla bildirmeniz gerekmektedir.
>> Çalışma saatleri dışında Polonyalı muhatabınızı aramaktan kaçınınız. Eğer bir şeye ihtiyacınız varsa mesaj çekip, isteklerinizi bildirebilirsiniz. Uygun olduğunda size geri dönüş yapılacaktır.
>> Birçok Polonyalı tatillerini Şubat, Haziran veya Temmuz aylarında yapmaktadır. Randevularınızı ayarlarken bu durumu dikkate almanızda yarar vardır.
>> Resmi çalışma zamanları Pazartesi Cuma günleri 8:0016:00 saatleri arasındadır. Öğle yemeği için resmi bir tatil öngörülmemiştir. Toplantı için en uygun zaman sabah 10:00 ve öğleden sonra ise saat 14:3016: 00 arasındadır.    





YUNANİSTAN
>> Kartvizitler fazla resmi olmayan bir alışkanlı kla değiştirilmektedir. Kartvizitinizin bir yüzünün Yunanca diline çevrilmesine özen gösteriniz. Kartvizitinizin Yunanca yazılı kısmı- nı karşı tarafa sunarak veriniz.
>> Yunan iş dünyası Haziran sonundan başlayarak Temmuz ve Ağustos ayları boyunca devam eden dönemde tatil yapmayı tercih etmektedir. Eylül ortasında düzenlenen Selanik Uluslararası Fuarına kadar iş hayatı adeta kesintiye uğramaktadır. Bu dönemde Yunanistan'da iş görüşmesi ayarlanması hatta en basit ticari bilgiyi toplamak bile neredeyse imkânsı zdır. Bu dönemde ticari tekliflere cevap verilmesi beklenmemelidir. Bu yüzden belirtilen zaman dilimi içerisinde Yunanistan'a iş amaçlı seyahat yapılmaması tavsiye edilmektedir.
>> Görüşme programı 1 veya 2 hafta öncesinden ayarlanmalıdır. Bazen de çok kısa zamanlar içerisinde de randevu ayarlanması mümkün olabilmektedir. Toplantınızı 1 gün öncesinden tekrar hatırlatın ve karşı tarafa onaylatın.
>> İş adamlarının büyük bir çoğunluğu öğle yemeklerini 13.00-15.00 arasında almaktadır. Bu yüzden bu zamanları toplantı programına dahil etmeyiniz.
>> Baskı materyallerinin hem İngilizce hem de Yunanca dilinde hazırlatılmasını sağlamanı zda fayda vardır. Toplantılar sık sık kesilmekte ve toplantı sırasında bir çok kişi aynı anda konuşabilmektedir.
>> İşadamlarının büyük bir çoğunluğu İngilizce bilmesine rağmen sizin bir tercüman kiralamanı zda fayda vardır.
>> Başarılı bir iş ilişkisi başlatılabilmesi için en önemli nokta, aranızda kişisel bir ilişkinin oluşturulmasıdır.
>> Şirketlerde hiyerarşi vardır. Yunanlılar yaşa ve pozisyona saygı göstermektedirler. İş ilişkileri oldukça yavaş ilerlemektedir. Bu yüzden sabırlı olmanız ve sinirlenmemeniz önerilmektedir.
>> Ürününüzün veya hizmetinizin meslektaşı- nızın iş hayatına nasıl bir ün katacağını ve ona neler kazandıracağını göstermenizde fayda vardır. >> Yumuşaklığınızı hiçbir koşulda kaybetmeyiniz veya iş ilişkileri ile ilgili tartışmalarda karşı tarafı sinirlendirmemeye özen gösteriniz.
>> Yunanlılar iş görüşmelerinde oldukça tecrübelidirler ve pazarlık yapmaktan çok hoşlanmaktadı rlar. Karar verme süreci şirketin en üst düzeyinde gerçekleşmektedir.