AMBALAJ MAKİNECİLERİ DERNEĞİ (AMD) YÖNETİM KURULU BAŞKANI SANER SAN, KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLER ÜRETEN AMBALAJ MAKİNELERİ SEKTÖRÜNÜN ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE HIZLI BÜYÜME SERGİLEYEBİLECEĞİNİ VURGULARKEN, “SALGINLA DEĞİŞEN EKONOMİK ŞARTLAR, BOZULAN LOJİSTİK SÜREÇLER VE KAPIMIZDAKİ GIDA KRİZİ, TÜM DÜNYADA OLDUĞU GİBİ TÜRKİYE’DE DE AMBALAJLI ÜRÜNLERE OLAN TALEBİ YÜKSELTİYOR. OLASI YENİ YATIRIMLARLA TÜRKİYE’DEKİ AMBALAJ MAKİNELERİ SEKTÖRÜNDE DE CANLANMA BEKLİYORUZ.” DİYOR.
Geçtiğimiz Haziran ayında gerçekleştiren AMD Genel Kurulu’nda Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçilen Saner San, 30 yıla yakın bir süredir ambalaj makineleri sektöründe yer alan, sektörün sivil toplum örgütlerinde de aktif olarak rol alan bir isim.2006’da kurulan AMD’nin geleceğini kurgulamak için üç yıllık görev sürelerinde yoğun bir çalışma temposunda olacaklarının altını çizen Saner San, “Derneğimizi saygın bir konuma getirmek, Türkiye ambalaj makineleri üretiminin gelişmesine katkıda bulunmak, milli ve uluslararası arenada sektörün temsil edilmesini ve dernek üyelerinin haklarını korumak gibi amaçlarımızı yerine getirebilmek için AMD’nin güçlü bir yapıya sahip olması gerekiyor. Bunun için üye tabanımızı genişletmekten dijital mecrada ve medyadaki görünürlüğümüzü artırmaya, sektörel iş birliklerimizi güçlendirmekten insan kaynaklarımızı yeniden değerlendirmeye varıncaya kadar çok sayıda alt başlıkta önemli çabalarımız olacak.” diyor.
2022’de etkisi giderek artan enflasyonist baskıların yanı sıra enerji ve ham maddeye erişimde yaşanan sıkıntılar, üretimin önündeki en önemli tehditler olmayı sürdürdü. Bu sürecin sektörünüzdeki etkilerini nasıl değerlendirirsiniz?
Salgın sürecinin başından itibaren ve sonrasındaki Ukrayna krizi neticesinde tüm dünyada ticaretin çehresi değişti. Salgınla birlikte sağlık ve gıda sektörleri beklenmeyen bir sinerji kazandı; ambalajlı ürünlere talep arttı, hijyen ve güvenlik ön plana çıktı. Ukrayna krizi, Çin’in İpek Yolu Projesi ve benzeri küresel gelişmeler, lojistik alanında da büyük değişimlere yol açtı. Enerji fiyatlarındaki yükselişin üretim tesisleri üzerindeki etkisi ise ticaret alanında kartların yeniden karılmasıyla sonuçlanacak. Ambalajlı ürünlere talebin artışıyla birlikte, lojistik kanallarındaki aksamalar nedeniyle birçok ülkenin Çin ikamesi olarak Türk ambalaj makinelerine yönlenmesi ve yüksek enerji fiyatları nedeniyle birçok Avrupalı firmanın üretimlerini Türkiye’ye kaydırması, ambalaj makineleri sektöründe de canlanmaya yol açıyor diyebilirim.
Sektörünüz özelinde 2023 yılına ilişkin üretim ve ihracat beklentiniz nedir?
Salgının ekonomi üzerindeki yıkıcı etkisini yitirmeye yüz tuttuğu bugünlerde Orta Doğu ve Afrika başta olmak üzere ihracattaki yükselişin devam edeceğini düşünüyoruz. Dünya nüfusunun önce 9 sonra 10 milyara yaklaşacağı önümüzdeki süreçte, nüfus artışının en çok Afrika’da yoğunlaşacağı öngörülerine kulak kabartırsak, satış ekiplerimizi oluştururken bu öngörüye uygun yapılanmamız gerektiği kanısındayım.
AMD’nin Yönetim Kurulu olarak önümüzdeki dönemde odaklanacağınız önemli başlıklar neler olacak? Bunun için nasıl bir yol haritası izleyeceksiniz?
Ambalaj makineleri endüstrisi yoğun teknoloji kullanımıyla ülkemiz için katma değeri en yüksek ürün gurupları içindedir. Ambalaj makinesi üreticilerinin organize olarak strateji geliştirmeleri ve dış pazarlarda güçlü olması için AMD yönetime geldiğimiz 2022 yılından itibaren Yönetim Kurulu arkadaşlarımla birlikte kolları sıvadık. Öncelikle üye altyapımızı nitelikli firmalarla geliştirmek için üye sayımızı artıracak hedeflere yöneldik. AMD’nin iç ve dış pazarlarda tanınırlığını artırmak için sosyal medya ve internet yatırımlarımıza başladık. Önümüzdeki süreçte tüm üyelerimizin yurt içi fuarlar haricinde belli başlı yurt dışı fuar organizasyonlarına AMD çatısı altında daha etkili katılımlar sağlaması için görüşmeler başlatacağız. Diğer yandan, yurt içindeki kayıt dışı haksız rekabeti önlemek için girişimlerimiz de olacak.
Sektörünüzün Ar-Ge yetkinliği ve kapasitesi için görüşünüz nedir?
Sektörümüz büyük oranda 100 kişinin altında küçük ölçekli firmalardan oluşuyor. Bu nedenle üyelerimizin bireysel Ar-Ge çalışmalarına büyük kaynaklar ayırması oldukça güç. Bu anlamda dernek olarak kamunun sağladığı ArGe kaynaklarına üyelerimizin daha kolay ulaşımı için bilgilendirme amaçlı girişimlerimizi artırmayı hedefliyoruz.
İhracat, ekonominin büyümesinde en önemli dayanaklardan biri. Sizce önümüzdeki dönemde ihracatçı firmaların, özellikle makine ihracatçılarının dikkat etmesi gerekenler neler olmalı?
Küresel ticaret gün geçtikçe yeni uygulamalara sahne oluyor. İlk olarak ortaya konulan Endüstri 4.0’ın yanı sıra karbonsuz ekonomiye geçiş ve yeşil mutabakat artık her üreticinin ve ihracatçının dikkate alması gereken yeni kriterler barındırıyor. Tüm firmalarımızın bu gelişmeleri firmalarına uyumlaştırması için eylem planı oluşturması ve markalarını sıfır karbon hedefine hazırlamaları gerekiyor.
Diğer yandan, tüm dünyada korumacı ekonomi politikaları giderek güçleniyor. Geçmişte daha kolay ve hızlı girilen pazarlarda bile yeni politikalarla ticaret zorlayıcı hale geliyor. Bu süreci nasıl yorumluyorsunuz?
Finansal kaynakların daralması ve dünyanın gelişmiş ekonomilerindeki ekono-mik durgunluk beklentisi nedeniyle ihracat pazarlarına ulaşım çeşitli araçlarla kısıtlanıyor. ABD’nin kendi endüstrisini canlandırmak için aldığı finansal ve ithalatla ilgili korumacı önlemler ve Avrupa’daki net sıfır karbon hedefi, önümüzdeki süreçte tüm ihracatçı firmalarımızın yeniden yapılanmasını gerektirecek.
Her platformda katma değerli üretiminin önemi vurgulanıyor ancak üreticiler bu konuya nasıl yaklaşıyor? Sektörünüzün önemli bir sivil toplum kuruluşu olarak sizin gözlemleriniz nedir? Üreticilerin katma değerli üretime geçiş sürecinde karşılaştığı engelleri nasıl tanımlarsınız?
Ortalama kilograma düşen ihracat bedelinin yüksek seviyelere çıktığı katma değerli üretim, rekabet gücünü artırıp kayıt dışılığı azaltarak küresel pazarlarda firmalarımızı daha güçlü hale getirir. Fiyatlama seviyesi yüksek olan pazarlarda daha rekabetçi hale gelen firmalarımız, böylece yüksek kâr beklentilerini de karşılayabilirler. Bu nedenle, ambalaj makinesi üreticilerimizin de istihdam eğitim seviyesini artırmaları, akıllı teknolojilere ve robotik uygulamalara daha fazla yatırım yaparak nitelikli üretim seviyelerini yükseltmeleri gerekiyor.
Çalışanların eğitimi ve yetkinliklerinin artırılması konusunda AMD’nin yaklaşımı nedir?
Salgınla birlikte tüm dünyada istihdam şekil değiştirme-ye başladı. Evden çalışma, maddi imkânların dışında manevi iş beklentilerinde aşırı yükselme, dijitalleşen süreçler çalışma hayatındakiler için yeni ufuklar açıyor. Bu süreçte bireyler de iletişim becerilerinde güçlü olma, esneklik, değişime hızlı ayak uydurabilme, stres yönetimini iyi yapabilme, teknolojiyi iyi kullanabilme, çok yönlü düşünebilme gibi yetiler kazanıyor. Özetle firmalarımızın, insan kaynaklarını iyi yönetebilmek için çalışanlara maddi imkânlar dışında tatminkâr bir gelecek sunmak için istihdam politikalarını gözden geçirmeleri gerekiyor.
Sektörel sivil toplum kuruluşlarında aktif bir çalışma hayatınız olduğunu biliyoruz. Bu çerçevede, Türk sanayicilerinin sivil toplum kuruluşlarına yaklaşımı ve bu yapılar içinde görev alma kabiliyetleri/istekleri için neler söyleyebilirsiniz?
Sosyal medyanın inanılmaz bir yaygınlığa ulaşmasıyla insanlar daha interaktif bireyler haline geldi ve çevre, yaşam koşulları, bireysel ve toplumsal haklar konusunda daha duyarlı davranmaya başladılar. Kollektif bilincin gelişmesi de insanları ve kurumları daha organize çalışmaya yönlendiriyor. Gün geçtikçe daha çok insanın STK’lerde aktif çalışmasının yanı sıra firmalar da sektörleriyleilgili derneklere daha çokilgi göstermeye başlıyorlar. Çalışma hayatındaki sorunlarımız ortak olduğu için, ticari dernek çatısı altında faaliyet göstermek her firma için mücadele olanağını artırmak anlamına da geliyor. Ben, kişisel olarak, AMD üyelerinin de yönetimsel konulara aktif katılımının gittikçe arttığını görüyorum.
Eklemek istediğiniz diğer başlıkları da bizimle paylaşabilir misiniz?
AMD olarak bilinirliğimizi artırmaya çalıştığımız bu süreçte hedefimiz daha çok sayıda potansiyeli yüksek ambalaj makinesi üreticisine sesimizi duyurmak. Bize bu olanağı sunduğunuz ve AMD’yi platformunuzda misafir ettiğiniz için teşekkür ederiz.
