TİM EKONOMİK ARAŞTIRMALAR ŞUBESİ, OCAK AYINDA ÇİN’İN WUHAN KENTİNDE ORTAYA ÇIKAN VE HIZLA YAYILAN COVID-19’UN KÜRESEL EKONOMİYE OLASI ETKİLERİ ÜZERİNE BİR BİLGİ NOTU YAYIMLADI. BİLGİ NOTUNA GÖRE, ÇİN’İN ELEKTRONİK VE MAKİNE İHRACATINDA ÖNEMLİ BİR MERKEZ OLAN HUBEI EYALETİNDEKİ KARANTİNA ÖNLEMLERİ, KÜRESEL ALICILARIN ASYA PİYASALARINDAKİ ALIMLARINI DURDURARAK TÜRKİYE GİBİ REKABETÇİ ÜLKELERE YÖNELEBİLECEKLERİNİ ORTAYA KOYUYOR.
Çin’in Hubei eyaletine bağlı Wuhan kentinde, resmi olarak 12 Aralık 2019’da duyurulan yeni tip korona virüsü salgını (Covid-19), tüm dünyada 2 binin üzerinde ölüme neden oldu. Çin’de halen tam karantina altında olan 15 şehrin nüfusu 52 milyona ulaşırken, toplam nüfusunu 60 milyon olan Hubei eyaletinin neredeyse tamamen karantina altında olduğu söylenebilir. Bununla birlikte özellikle İtalya ve İran’da da etkilerini güçlü olarak hissettiren Covid-19, bu ülkelerin karantina önlemlerini sıkılaştırmasına ve bu ülkelerden gerçekleşen gümrük işlemlerinin yoğun güvenlik önlemleriyle kontrol altında tutulmasına da neden oluyor.
HUBEI SANAYİSİNİN ANA DAMARLARI ELEKTRONİK VE MAKİNE
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekonomik Araştırmalar Şubesi, Covid-19 kaynaklı salgının küresel ekonomiye olası etkilerine dair hazırladığı çalışmada, önemli veriler paylaşıyor.
Covid-19 virüsünün çıkış noktası olan Hubei eyaleti, Çin’in devasa ihracat ve ithalat rakamları içinde görece sınırlı bir paya sahip olsa da geçtiğimiz yıl Ocak-Kasım döneminde Hubei’den gerçekleşen ihracat 31 milyar doları aşmış, ithalat ise 19 milyar dolara yaklaşmıştı.
Hubei eyaletinin ihracatında en yüksek paya sahip olan sektörler ise elektronik ve makine olarak öne çıkıyor. Geçtiğimiz yıl Ocak-Kasım döneminde Hubei eyaletinden 16,6 milyar dolarlık elektronik ve makine sektörü ihracatı gerçekleştirilirken, bu iki sektörün toplam bölge ihracatından aldığı pay ise yüzde 53 olmuştu. Bu veriler, Hubei eyaletinin “Elektronik” ve “Makine” sektörlerinde önemli bir üretici ve ihracatçı olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
TÜRKİYE İÇİN FIRSATLAR
TİM Ekonomik Araştırmalar Şubesi’nin hazırladığı bilgi notu, küresel markaların pek çoğunun Çin’deki faaliyetlerini kısmen ya da tamamen askıya aldıklarının altını çiziyor. Asya piyasalarındaki daralmanın güçlendiğini vurgulayan bilgi notunda Türkiye için hem yeni doğrudan yatırım fırsatlarının ortaya çıkacağı hem de Çin’in üretiminde gerçekleşen daralma nedeniyle petrol talebinin azalması ve buna bağlı olarak petrol/doğal gaz fiyatlarında düşüşlerin meydana geleceğini, bunun da Türk imalat- çısının üretim maliyetlerini düşürebileceği öngörüsünde bulunuyor.
Ancak bilgi notuna göre, bütün bu fırsatların en önemlisi, Çin’in üretim kapasitesinin azalmasıyla artan küresel talebin kısa vadede geçici, orta ve uzun vadede ise kalıcı olarak küresel ithalatçıları Türkiye’ye çekebilecek olması. Bu konuda, bilgi notu, Çin’in büyüme hızındaki olası yavaşlamanın muhtemel etkilerini inceleyen Financial Times araştırmasına atıfta bulunarak, bu durumdan GSYİH bazında avantajlı çıkabilecek birkaç ülkeden birinin Türkiye olacağını da ortaya koyuyor.
Bununla birlikte TİM’in hazırladığı bilgi notu, özellikle seyahat yasakları ve Hubei gibi büyük bir tedarik merkezinin karantina altına alınmasıyla Çin’in ABD ticaret anlaşmasında verdiği satın alma taahhütlerini yerine getirememe ihtimalinin var olmasını, dünya ticaretinde yeni belirsizliklerin ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilecek önemli bir etken olarak hatırlatıyor.